Nobelprijswinnaar Robert Shiller publiceerde kort geleden een nieuw boek, "Phishing for Pools", waarin hij concludeert dat bedrog centraal staat in het kapitalisme. De Belgische krant De Morgen vroeg mij om een reactie - zie onderstaand artikel. Toen ik recent een gastcollege Dirty Business / Business Ethics gaf aan studenten van de opleiding International Banking, ervoer ik weer eens aan den lijve de impact die iets meer kennis van ethiek op het denken (en hopelijk handelen) van jonge mensen kan hebben.
Het was het staartje
van een programma over tieners die ten prooi aan ‘loverboys’ waren gevallen.
Bijna zonder uitzondering verstandelijk beperkte meisjes die het moeilijk
vonden de regie over hun leven te voeren. Om herhaling te voorkomen, moesten ze
op een cursus ‘nee zeggen.’
‘Wat maakt het uit, joh, zeg nou gewoon ja.’
‘Nee.’
‘Doe niet zo
moeilijk. Kom, ga mee.’
Het meisje
twijfelde zichtbaar en een begeleider fluisterde in haar oor: ‘Nu wordt het
lastig. Nu moet je sterk zijn. Nee is nee.’
Gechoqueerd was ik, over het gebrek aan basale
vaardigheden bij deze kwetsbare groep, het onvermogen to stand your ground,
zoals de Engelsen het mooi zeggen. Maar lang had ik niet om daarbij stil te
staan, want het journaal begon en opende met Volkswagen. Daar had een groep niet
zo kwetsbare mensen - directie, commissarissen, managers, ingenieurs – de boel
belazerd op duizelingwekkend grote schaal en verfijnde wijze. Het frauduleuze gedrag met uitstootwaarden ...
