The Rhetoric of Bill & Hillary Clinton

Onafhankelijke geest

Tijdens mijn retorica trainingen vraag ik wel eens: beschouwen jullie jezelf als onafhankelijke denkers? Iedereen antwoordt altijd met ‘ja’ – de vrouwen aarzelend, de mannen nuchter, iemand die net naar Burning Man is geweest vol overtuiging. 

Achttien jaar geleden, in 1998, hield Bill Clinton de vier minuten durende speech die bepalend zou zijn voor zijn verdere leven, en niet te vergeten dat van zijn vrouw Hillary en het Amerikaanse volk. Clinton stond aan de vooravond van een mogelijke 'impeachment', afzettingsprocedure. (Na Johnson in 1986, de tweede Amerikaanse President die hiermee werd geconfronteerd.) Oorzaak was niet zijn voorliefde voor Cohiba’s of andere orale geneugten, maar het onderzoek van aanklager Kenneth Starr naar beschuldigingen van meineed en belemmering van de rechtsgang, gerelateerd aan de ‘sexual misconduct’ zaak die Paula Jones begin ’98 had aangespannen. Na een periode van publieke vernedering door het Starr onderzoek en zijn eigen, befaamde “I did not have sexual relations with that woman, Miss Lewinsky” verklaring, was de speech op maandagavond 17 augustus 1998 zijn enige kans om de publieke opinie te keren en zijn carrière te redden.

Wat Clinton in de speech doet is even simpel als fenomenaal. Hij spreekt de burgers in de huiskamer aan op een wijze waarop zij zich met hem kunnen identificeren: ja, ik heb gezondigd. Maar: dat is een privé-aangelegenheid: ‘Even Presidents have private lives’ - het is niet iets dat zijn kwaliteiten als staatshoofd in de weg staat. Begaat u zelf nooit een misstap? Vervolgens keert hij de rollen tussen Starr en hemzelf om: hij is slachtoffer van Starrs agressieve lastercampagne. Hiermee roept hij een gevoel van verontwaardiging op (de belangrijke tegenhanger van medelijden): het is een ‘politically inspired lawsuit,’ en ‘It is time to stop the pursuit of personal destruction.’ Als laatste roept hij de kijker op zich samen met hem te richten op de toekomst: ‘This has gone on too long, cost too much, and hurt too many innocent people’, ‘… and get on with our national life.’

Na de uitzending vonden onmiddellijk opiniepeilingen plaats. 63% van de Amerikaanse burgers was het ermee eens dat de affaire met Lewinsky inderdaad een privéaangelegenheid was - ‘Even Presidents have private lives’ - (wat een briljante, ultiem misleidende vondst); 64% had medelijden met Clinton en vond dat Starr zijn onderzoek moest staken. Een vooraanstaand columnist schreef zelfs over de Dow Jones die, naarmate de toespraak vorderde, onderin het tv-scherm omhoog ging. De Impeachment procedure van the House of Representatives kwam bij de Senaat, die Clinton op 12 februari 1999 vrijsprak. Clinton bleef President tot 2001 en reist sindsdien de wereld rond als veelgevraagd spreker, samen vergaarden ze zo'n 153 miljoen dollar aan sprekersfees. Zijn vrouw Hillary, die meeschreef aan de tekst, is momenteel kandidaat voor de democratische nominatie voor het presidentschap.

Het ging hier natuurlijk niet om een private misstap, maar om ernstige juridische aanklachten jegens een staatshoofd. Het ging niet om een wraakzuchtige Kenneth Starr, maar om een man die zijn werk als onafhankelijk aanklager deed, en het land lag niet stil door omstandigheden waarvan Clinton slachtoffer was, maar door zijn eigen daden. Kleine, subtiele momenten die de loop van de geschiedenis veranderen. Gelukkig zijn wij niet zo dom als de Amerikanen.

President Bill Clinton

Aug. 17, 1998

CLINTON: Good evening.

This afternoon in this room, from this chair, I testified before the Office of Independent Counsel and the grand jury. I answered their questions truthfully, including questions about my private life, questions no American citizen would ever want to answer. Still, I must take complete responsibility for all my actions, both public and private. And that is why I am speaking to you tonight.

As you know, in a deposition in January, I was asked questions about my relationship with Monica Lewinsky. While my answers were legally accurate, I did not volunteer information.

Indeed, I did have a relationship with Miss Lewinsky that was not appropriate. In fact, it was wrong. It constituted a critical lapse in judgment and a personal failure on my part for which I am solely and completely responsible. But I told the grand jury today and I say to you now that at no time did I ask anyone to lie, to hide or destroy evidence or to take any other unlawful action.

I know that my public comments and my silence about this matter gave a false impression. I misled people, including even my wife. I deeply regret that. I can only tell you I was motivated by many factors. First, by a desire to protect myself from the embarrassment of my own conduct. I was also very concerned about protecting my family. The fact that these questions were being asked in a politically inspired lawsuit, which has since been dismissed, was a consideration, too. In addition, I had real and serious concerns about an independent counsel investigation that began with private business dealings 20 years ago, dealings I might add about which an independent federal agency found no evidence of any wrongdoing by me or my wife over two years ago. The independent counsel investigation moved on to my staff and friends, then into my private life. And now the investigation itself is under investigation.

This has gone on too long, cost too much and hurt too many innocent people. Now, this matter is between me, the two people I love most -- my wife and our daughter -- and our God. I must put it right, and I am prepared to do whatever it takes to do so. Nothing is more important to me personally. But it is private, and I intend to reclaim my family life for my family. It's nobody's business but ours. Even presidents have private lives. It is time to stop the pursuit of personal destruction and the prying into private lives and get on with our national life. Our country has been distracted by this matter for too long, and I take my responsibility for my part in all of this. That is all I can do. Now it is time -- in fact, it is past time to move on. We have important work to do -- real opportunities to seize, real problems to solve, real security matters to face.

And so tonight, I ask you to turn away from the spectacle of the past seven months, to repair the fabric of our national discourse, and to return our attention to all the challenges and all the promise of the next American century.

Thank you for watching. And good night.